Sıcak Tamir, Atrampaj, Heat-Up, Dry Out Nedir?

Bu terimlerin hepsi de, refrakter malzemeler sektörü ve özellikle de refrakter fırınlar ile ilgilidir. Refrakter niteliğini taşıyan bir fırın, bir kez örüldükten sonra çeşitli işlemlere tabi tutulmakta ve düzenli olarak da bakımının yapılması gerekmektedir. Hepsini ayrı ayrı belirtecek olursak;

Sıcak tamir: Sıcak tamir, refrakter niteliğini taşıyan bir fırının çalışması durdurulmadan yapılan bakım ve onarım işlemlerine verilen isimdir. Diğer bir deyişle, fırın halen çalışma sıcaklığında ilen tamir edilir. Bu durum, işletmelerin zaman ve para kaybetmemelerini sağlar.

Atrampaj: Bir ergitme fırınının işler duruma gelmesi için istenen sıcaklığa kontrollü bir şekilde getirilmesi işlemine verilen isimdir. “Start-up” ismiyle de bilinir.

Heat – Up: Refrakter niteliğini taşıyan bir fırının inşa edildikten sonra, kontrollü bir şekilde ilk ısıtmasının yapılması gerekir. Heat – up, bu süreci ifade eden bir terimdir. Birebir Türkçe karşılığı “ısıtma” şeklindedir. Refrakter fırının ilk olarak ısıtılması, son derece hassas bir süreçtir. Zira bu süreçteki yanlış bir hareket, refrakter malzemenin kullanım ömrünü doğrudan etkileyecektir. Heat – up sürecinin nasıl olacağı, kullanılan refrakter malzemelere bağlı olarak değişir. Örneğin alkali içerikli malzemelerden inşa edilen fırınlardaki refrakter malzemeler, ilk ısıtma sırasında çok az su buharının oluşmasına neden olur. Ancak klasik malzemeler ile inşa edilen fırınlarda, bu sırada yoğun bir su buharı oluşacaktır ve buna uygun önlemlerin alınması gerekir. Heat – up süreci; refrakter malzemelerin termal stabilitesini bozmadan ve çalışma güvenliğini azaltmadan gerçekleştirilmelidir. Konvektif ısı transferi, en sık kullanılan yöntemdir.

Dry Out: Dry out, “kurutma” anlamına gelen bir sözcük olup, refrakter malzemelerin kullanıma hazır hale gelmesindeki önemli bir süreçtir. Monolitik refrakter malzemeler, içerlerinde bir miktar sıvı ve nem barındırır. Aynı şekilde, yukarıda izah edilen heat – up sürecinde de sıvı ile nem oluşur. Tüm bunların refrakter malzeme içerisinden çıkarılmasını sağlayan işleme dry out denmektedir. Aksi halde, malzeme içerisinde kalan sıvı ile nem uzun vadede stabiliteyi azaltacak ve kullanım ömrünü düşürecektir. Kullanılan dry out yöntemi, refrakter malzemenin niteliğine göre değişir. Ancak her hâlükârda ısı kontrollü bir şekilde artırılır ve malzemenin tamamen kuruması sağlanır.